سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) چند روز پیش از پیوستن ۴۷ شهر جدید به «شبکه شهرهای خلاق» این سازمان خبر داد. خوشبختانه در میان این اسامی نام دو شهر ایران یعنی «رشت» و «اصفهان» نیز به چشم میخورد که به ترتیب به عنوان شهرهای خلاق «غذا» و «صنایع دستی و هنرهای بومی» انتخاب شدند. اما شبکه شهرهای خلاق یونسکو چیست و حضور در آن چه مزایایی برای شهرهای عضو دارد؟
شهرهایی متفاوت
شبکه شهرهای خلاق یونسکو، دربردارنده ۷ حوزه گوناگون در زمینه تنوع و خلاقیت است. این حوزهها عبارتند از: صنایع دستی و هنرهای بومی، طراحی، فیلم، غذا، ادبیات، هنرهای رسانهای و موسیقی. این شبکه که در سال ۲۰۰۴ میلادی شکل گرفت، در حال حاضر ۱۱۶ شهر را در خود جای داده است. هدف از تاسیس این شبکه، سوق دادن شهرهای عضو به افزایش همکاریهای بینالمللی به منظور توجه بیشتر به خلاقیت به عنوان ابزاری در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری و نیز رونق فرهنگی و اجتماعی آنهاست.
چرا رشت؟
رشت به خاطر داشتن تنوع زیاد گیاهی، بهرهمندی از محصولات دریایی و نیز سابقه تاریخی کهن، از تنوع غذایی کمنظیری برخوردار است. بر اساس برخی آمارهای اعلام شده، ۱۷۰ نوع غذای محلی در رشت تهیه میشود.
در رشت و البته بسیاری دیگر از نقاط گیلان، انواع خوراکها با استفاده از انواع گیاهان تهیه میشود. افزون بر این، بر خلاف بسیاری از شهرهای ایران که منابع گوشتی در آن تنها به گوشت گاو، گوسفند و یکی دو حیوان اهلی دیگر محدود است، رشت از تنوع زیادی در این زمینه نیز برخوردار بوده و غذاهای گوناگونی با استفاده از گوشت انواع حیوانات محلی، پرندگان وحشی و نیز ماهی در این شهر تهیه میشود.
در بسیاری از مناطق ایران به خاطر کمیاب بودن منابع غذایی در فصل زمستان، تنوع غذایی در این فصل کاهش چشمگیری مییابد. این در حالی است که در گیلان، حدود ۶۰ غذای محلی ویژه زمستان وجود دارد.همچنین وجود تعداد زیادی رستوران و غذاخوری در این شهر، حکایت از اهمیت مردم این دیار به تنوع غذایی و مقوله خوراک دارد.
در فهرست اعلام شده از سوی یونسکو، نام ۱۰ شهر به عنوان شهرهای خلاق غذا به چشم میخورد. علاوه بر رشت، شهرهای «بلم» (برزیل)، «برگن» (نروژ)، «برگوس» (اسپانیا)، «دنیا: (اسپانیا)، «انسنادا» (مکزیک)، «گازی آنتپ» (ترکیه)، «پارما» (ایتالیا)، «پوکت» (تایلند) و نیز «تاکسان» (ایالات متحده) در این فهرست جدید حضور دارند. هر یک از این شهرها به خاطر تنوع غذایی که بیشتر به خاطر سابقه کهن فرهنگی آنها شکل گرفته، در این فهرست جای گرفتهاند. البته پیش از این نیز ۸ شهر دیگر در این فهرست جای داشتند. گفتنی است شهر «پوپایان» در کلمبیا، نخستین شهر جهان بود که در فهرست شهرهای خلاق دنیا جای گرفت.
مزایای حضور در شبکه شهرهای خلاق
شاید اصلیترین مزیت حضور در این شبکه را بتوان در افزایش آگاهی جهانی از ویژگیهای منحصر به فرد هر یک از این شهرها دانست. این آگاهی اگر در مسیر درست هدایت شود، در نهایت میتواند به افزایش سرمایهگذاری بر ویژگی منحصر به فرد این شهرها، استفاده بهینه از سرمایههای انسانی، رونق گردشگری و افزایش شمار گردشگران بینالمللی و در نهایت رونق اقتصادی و فرهنگی این شهرها بیانجامد.